اولین الیاف ساخته شده توسط بشر نایلون است. این محصول که از زمان های قدیم جزو یکی از پر استفاده ترین محصولات قرار گرفت، با تلاش و تحقیق دانشمندان در مورد این موضوع که با اتصال چه مولکول هایی نایلون به وجود می آید، ساخته شد. با آزمایش های فراوان در نهایت آنها توانستند ماده ای کشسان را تولید کنند که پس از سرد شدن، بسیار کارایی بالایی داشت. امروزه نایلون به عنوان عضوی جدایی ناپذیر از زندگی روزمره ما دارای انواع مختلفی است که هر کدام از آن ها مواد اولیه متفاوتی دارند. در ادامه این مقاله از سایت پلی پارس تهران قصد داریم تا شما را با مواد اولیه پلاستیک آشنا کنیم.
نایلون چیست؟
امروزه اصطلاح نایلون یا نایلکس در کشور ما برای فیلم های اتیلن سنگین به کار می رود که پلاستیک هایی با شکل رکابی بوده و در اکثر فروشگاه ها به کار می رود. اما این واژه در سایر کشورها به همین معنا نبوده و بلکه به تمامی انواع محصولاتی که از این جنس بوده و در بخش های مختلفی از صنعت به کار می روند، نایلون می گویند. تاریخچه نام گذاری این محصول به این نام در ایران به زمانی بر می گردد که پلاستیک فریزری با برند نایلکس در سال 1355 آغاز به کار کرد و این نام برای همیشه بر روی این محصول باقی ماند. به همین دلیل است که در ایران این محصولات را با نام نایلون و نایلکس می شناسیم.
تفاوت نایلون و نایلکس
این دو محصول که هر دو جزوی از نایلون ها هستند، دارای تفاوت هایی با یکدیگر بوده که بیشتر تفاوت ظاهری می باشد. نایلون محصولی دارای ظاهر شفاف، براق و نرم بوده که دلیل این ویژگی ها میزان مواد اولیه سازنده آن است. در نایلون بیشتر از پلی اتیلن سبک استفاده شده و دارای انواع مختلفی در بازار است. انواع نایلون عبارتند از: نایلون حبوباتی، نایلون گلخانه ای، نایلون دسته بنددار، نایلون شیرینگ و نایلون حباب دار. امروزه این محصولات بسیار پرکاربرد بوده و در بسیاری از موارد جایگزین نایلکس شده اند. از دیگر ویژگی های نایلون که منجر به کاربرد بیشتر آن شده است می توان به دوخت پذیری این محصولات اشاره کرد.
در مقابل نایلکس محصولی با جنس خشک بوده و به صورت مات تولید می شود. نایلکس قابلیت تولید در ضخامت های بسیار کمی را دارد، در صورتی که نایلون را به آسانی نمی توان به این شیوه تولید کرد. در تولید نایلکس با ضخامت کم می توان آنها را به گونه ای ساخت که در وزن یک کیلوگرم میزان قابل توجهی از نایلکس را شامل شود. نایلکس نیز دارای انواع مختلفی است که در زندگی روزمره از آن ها استفاده می کنیم. انواع نایلکس شامل سفره یکبار مصرف، کیسه فریزر، دستکش یکبار مصرف، نایلکس های فروشگاه ها، نایلکس رکابی و کیسه زباله رولی می باشد.
برای آشنایی بیشتر با نحوه نام گذاری این دو نوع محصول در عامیانه کشور ایران بهتر است اینگونه گفت که آن دسته از پلاستیک هایی که نرم بوده و با مچاله کردن آن ها صدای زیادی نمی شنویم، نایلون بوده و آن دسته دیگر که دارای صدای خش خش هستند، نایلکس نام دارند. همواره باید توجه داشته باشید که این روش نام گذاری مرسوم در ایران، دارای پیشینه علمی نبوده و اینگونه بین افراد مرسوم شده است. برای مثال نایلکسی که تحت عنوان نایلکس رکابی در ایران شناخته شده است، دارای نام T-Shirt Bag می‌باشد.
ترکیب مواد اولیه نایلون
این موضوع برای بسیاری از افرادی که قصد راه اندازی کارخانه خود در زمینه ساخت محصولات نایلونی را دارند، بسیار سوال برانگیز است که در تهیه نایلون و نایلکس چه ترکیباتی و به چه میزان ماده اولیه به کار می رود؟ در مورد مواد اولیه این محصولات باید گفت که یکی از رایج ترین مواد اولیه، پلی اتیلن سنگین است. اما همیشه از اتیلن سنگین استفاده نمی شود، بلکه حدود 80 درصد آنها از این جنس ساخته شده و 20 درصد باقی مانده نایلون ها، از اتیلن سبک ساخته شده اند.
در خصوص نوع و میزان مواد اولیه باید بدانیم که هدف ساختن چه نوع محصولی را داریم و محصول مورد نظر ما باید چه ویژگی هایی داشته باشد. به طور مثال محصول شفاف دارای ترکیبات خاص خود بوده و در مقابل محصولات مات نیز دارای ترکیباتی خاص هستند. پس هر محصول فرمول خاص خود را دارد. در ادامه به بررسی فرمول های سازنده انواع نایلون و نایلکس خواهیم پرداخت. توجه داشته باشید که برای مطمئن شدن میزان هر کدام از مواد اولیه در ترکیبات، لازم است تا تحقیقات بیشتری انجام دهید.
ترکیبات نایلکس شفاف
این محصول دارای خاصیت هایی از قبیل ضربه پذیری، دوخت پذیری و شفاف بودن است. همچنین می تواند در رنگ های مختلف نیز تولید شود. ترکیبات مورد استفاده در نایلکس شفاف عبارتند از:
- پلی اتیلن سنگین: 20 واحد
- پلی اتیلن سبک: 3 واحد
- پلی اتیلن سبک خطی: 2 واحد
- اف 7000 مهر: 10 واحد
- 5110 آریا ساسول: 5 واحد
- ایکس 5: 5 واحد ( این ماده اولیه دارای برندهای مختلف و کیفیت‌های مختلف است.)
- 0075، 020 یا 190: 3 واحد
- 209 ال ال دی امیر کبیر: 2 واحد
- شفاف کننده: 1 درصد
- مستربچ رنگ مورد نظر: به میزان لازم (در صورت رنگی بودن نایلکس از این ماده استفاده می کنیم)
ترکیب کیسه فریزر
این محصول دارای دو نوع متخلف ضخیم و نازک بوده که هر کدام از آن ها دارای فرمول خاص خود هستند. ابتدا به بررسی ترکیبات کیسه فریزر نازک و سپس کیسه فریزر ضخیم خواهیم پرداخت.
کیسه فریزر نازک
- اف 7000 مهر: 18 واحد
- بی ال 3: 18 واحد (این ماده اولیه دارای برندهای مختلف و کیفیت‌های مختلف است)
- 209 ال ال دی امیرکبیر: 1 واحد
- 0075، 020 یا 190: 1 واحد
نیازی به هیچگونه ماده شفاف کننده دیگری ندارد
کیسه فریزر ضخیم
- اف 7000 مهر: 15 واحد
- ایکس 5: 15 واحد (این ماده اولیه دارای برندهای مختلف و کیفیت‌های مختلف است)
- 209 ال ال دی امیرکبیر: 12 واحد
- 0075، 020 یا 190: 1 واحد
- 1 درصد شفاف کننده
ترکیب کیسه زباله رولی
دستورات برای ترکیب مواد اولیه کیسه زباله رولی منجر به ساخت محصولی شده که دارای دوخت پذیری بالا است و قدرت ضربه پذیری آن را نیز افزایش می دهد.
- اف 7000 مهر: 12 واحد
- 5110: 8 واحد
- 209 ال ال دی امیرکبیر: 3 واحد
- 0075، 020 یا 190: 1 واحد
ترکیب سفره یک بار مصرف
این محصول نیز همانند کیسه فریزر دارای دو نوع ضخیم و نازک بوده که به بررسی هر دو نوع آنها خواهیم پرداخت.
سفره یک بار مصرف نازک
- اف 7000 مهر: 10 واحد
- بی ال 3: 10 واحد (این ماده اولیه دارای برندهای مختلف و کیفیت‌های مختلف است)
- 0075، 020 یا 190: 1 واحد
- 209 ال ال دی امیر کبیر: 3 واحد
- شفاف کننده: 1 درصد
- مستربچ سفید: به نسبت تیتان و میزانی که برای پوشش سفره مد نظر دارید.
سفره یک بار مصرف ضخیم
- اف 7000 مهر: 8 واحد
- ایکس 5: 12 واحد (این ماده اولیه دارای برندهای مختلف و کیفیت‌های مختلف است)
- 0075، 020 یا 190: 3 واحد
- 209 ال ال دی امیر کبیر: 2 واحد
- شفاف کننده: 1 درصد
- مستربچ سفید: به نسبت تیتان و میزانی که برای پوشش سفره مد نظر دارید.
ترکیب نایلکس شیری
نایلکس شیری که دارای قدرت پوشش بالایی باشد، بسیار محبوب است. بنابراین بهتر است تا میزان مستربچ سفید را دقیقا ریخته تا محصولی مطلوب حاصل شود. همانند سایر ترکیبات این ترکیب نیز نکات فنی بسیاری دارد که با تحقیق در این حوزه با آنها آشنا خواهید شد. لیست زیر مواد اولیه و میزان آنها برای تهیه نایلکس شیری است.
- اف 7000 مهر: 6 واحد
- ایکس 5: 6 واحد (این ماده اولیه دارای برندهای مختلف و کیفیت‌های مختلف است.)
- 5110 آریا ساسول: 6 واحد
- 0075، 020 یا 190: 3 واحد
- 209 ال ال دی امیر کبیر: 2 واحد
- شفاف کننده: 1 درصد
- مستربچ سفید: به میزان پوشش دهی کامل
ترکیب دستکش یکبار مصرف
جنس این نوع دستکش ها معمولا نازک بوده و دارای ویژگی شکنندگی هستند. به همین دلیل ترکیب زیر، ترکیب خوبی برای ساخت این محصول است.
- اف 7000 مهر: 10 واحد
- بی ال 3 5: 10 واحد (این ماده اولیه دارای برندهای مختلف و کیفیت‌های مختلف است.)
- 0075، 020 یا 190: 2 واحد
- 209 ال ال دی امیر کبیر: 1 واحد
ترکیب مواد شیرینک
این محصول دارای ترکیبات مختلفی است که به علت کارایی های گوناگون آن میزان مواد اولیه متفاوت است. به طور مثال اگر هدف بسته بندی آب معدنی است، باید 3 واحد 0075 و 2 واحد 209 ال ال دی با هم ترکیب کرد تا جنسی مرغوب داشت.
ترکیب انواع نایلون
نایلون ها دارای انواع گوناگونی هستند اما برای نایلون چهار لا، عریض و ساده بهتر است تا ترکیبی اینگونه داشته باشیم که 3 واحد 0075 یا 020 و 1 واحد ال ال دی را با هم ترکیب کنیم. همچنین برای تهیه نایلون ها میزان نیم درصد لیزکننده و میزان کمی شفاف کننده نیز نیاز است. دلیل استفاده از لیز کننده، راحت باز شدن درب پلاستیک است و این میزان به خواست مشتری و اندازه نایلون بستگی دارد.
نحوه ترکیب مواد اولیه نایلون
در زمان های گذشته برای تولید نایلون و نایلکس، مواد اولیه را به صورت دستی با هم مخلوط می کردند. به این شیوه که آنها را داخل تشت بزرگی ریخته و مخلوط می کردند. امروزه با پیشرفت تکنولوژی و علم به خصوص در شاخه پلاستیک و پلیمر، برای مخلوط کردن مواد اولیه، از میکسرهای صنعتی استفاده می شود. این میکسرها علاوه بر داشتن دقت بیشتر، سرعت کار را نیز افزایش می دهند. به همین دلیل بهتر است از این دستگاه ها در تهیه نایلون و نایلکس استفاده شود.